NGười thầy

Tác phẩm kể lại chặng đường ba mươi năm đứng trên bục giảng của chính tác giả , nhà giáo – nhà văn Mĩ , Frank McCourt . Vượt qua cái khuôn mòn nhận thức về nghề giáo cao quý và thường trực hạnh phúc , về những ông thầy biết tuốt tuyệt vời , đây là cuốn hồi ức chân thực với mọi cảm xúc , khát khao , trăn trở suốt đời của ông .

Sau hơn ba mươi năm long rong khắp các trường trung học Mĩ , một ngày khi đã vào độ lục tuần , người thầy nhiệt huyết một thửơ – Frank McCourt - quyết định giã từ bục giảng , về ngồi dưới mái hiên quán cà phê tĩnh lặng để thực hiện mơ ước suốt đời của mình : viết văn .

Có một thứ Frank McCourt chẳng thể nào không viết , đó chính là những năm tháng làm thầy mà định mệnh đã đưa ông gắn bó . Tất cả gói ghém trong một cuốn tự truyện xuất sắc - Người thầy . Ở đó , có vô số kỉ niệm với lũ trò nghịch ngợm cùng biết bao mơ ước của chúng . Ở đó , có những bài học , những kinh nghiệm giáo dục mà phải mất hơn ba mươi năm ông mới có thời gian suy niệm , mới kịp gh chép lại .

Tất cả bắt đầu từ một buổi sáng bình thường tại trường Trung học Hướng nghiệp và Kỹ thuật McKee , khi Frank McCourt lần đầu bước lên bục giảng . Anh giáo trẻ dân gốc Ireland đứng tây ngây ở đó , giữa đám thíếu niên Mĩ ngỗ nghịch , láu cá , chẳng biết phải làm gi . Chính từ giây phút đó , ông bắt đầu viết cho riêng mình một cuốn cẩm nang giáo dục .

Ba mươi năm làm thầy , một quãng đời lắm hạnh phúc , nhiều cay đắng của McCourt .

Biết bao chuyện xảy ra khiến nghề giáo nhiều khi thấy bạc . Nhưng rồi không gì có thể sánh bằng một lớp tự chọn đông nghẹt thở . Cũng chẳng gì đánh đổi được một cái ôm nồng thắm sau nhiều năm gặp lại , một đứa học trò giãi bày tâm sự , một linh hồn nhỏ cầu cứu… Khi chúng hoàn toàn tin tưởng ở thầy giáo.

Để làm được điều đó , người thầy phải không ngừng tìm hiểu học trò . Làm sao để truyền đạt tri thức tới được chúng , làm sao để biết chúng cần gì , làm sao để khiến chúng nên người . Con đường giáo dục đầy chông gai và hạnh phúc áy , chính là con đường đời của Frank McCourt.

Nước Mĩ hơn ba mươi năm về trước . Và nước Mĩ của ngày hôm nay . Một chặng đường dài , nơi mọi thứ dường như đều biến đổi . Nhưng với Frank McCourt , có một thứ vẫn âm thầm không biến chuyển . đó chính là những khát khao hé lộ từ đôi mắt thách thức của thanh thiếu niên Mĩ . Khao khát tự do , với ông , đó chính là điều tụi trẻ cần .

Trong lớp học của Frank McCourt , học trò phải được thả sức tưởng tượng . Chúng không cần theo khuôn thước nào hết . Cùng một bài thơ , cùng một câu chuyện , chẳng cô cậu nào phải nghĩ giống kẻ khác . Chúng được nghĩ bằng chính não bộ của mình , và sống thực với cảm xúc . Mọi suy nghĩ tưởng chừng như vô lý đều có những lí lẽ riêng , thứ lí lẽ gắn liền với cuộc đời của từng đứa học trò .

Với McCourt , lũ trò không nhất định phải giỏi hết , chúng không cần phải vào MIT hay Havard mà vẫn có thể sống tốt . Cậu học trò thông minh người Do Thái có thể trở thành một điền chủ , miễn là không nuôi heo . Nhưng cũng sẽ tuyệt vời biết bao , khi một cô trò ngổ ngáo bỗng khát khao vào giảng đường đại học . Tất cả những phút giây ấy , pháo bong vui hơn pháo bong mừng năm mới bung nở trong lòng người thầy .

Hồi ức Người thầy không phải chỉ là mảnh kỉ niệm buồn vui của cuộc đời dạy học , mà còn là những bài học giáo dục hết sức tâm huyết và sâu sắc . Kỳ vọng của McCourt là , mỗi người thầy đều trở thành Một Ông Thầy Giải Phóng Vĩ Đại .

Trong quan niệm của ông , làm thầy là một thứ nghệ thuật chứ không phải uy quyền . Người thầy phải giải phóng chính mình ra khỏi chiếc mặt nạ nghiêm trang , hoà mình vào cuộc đời học trò để hiểu cho được tâm trạng chúng . Người thầy trong McCourt không bao giờ xem học trò chỉ là đối tượng dạy dỗ , mà luôn coi học trò là trung tâm của giáo dục .

Xem việc tâm lý học trò là khởi nguồn của phương pháp dạy học , McCourt đã trọn đời theo đuổi việc khơi gợi phát lộ mọi vẻ đẹp trong tâm hồn giới trẻ . Triết lý giáo dục của ông mang tính thời sự nóng hổi trong nền giáo dục hiện đại , khi mà lối dạy áp đặt , kém sáng tạo , thậm chí là hà khắc vẫn còn phổ biến . Giữa bao bất cập còn tồn tại ấy , những giá trị đặc biệt trong phương pháp giảng dạy của McCourt đã khiến hồi ức Người thầy được chọn làm giáo trình bắt buộc ở các trường trung học Mĩ hiện nay . Sự hoàn thiện của tác phẩm chính là tính chân thực hoà quyện cùng một thiên tài văn chương . Ngôn từ đẹp mà khoáng đạt . Giọng điệu thong minh dí dỏm và đôi lúc chua cay xuyên suốt cả hồi ức McCourt . Nhưng với những câu chuyện học trò , thứ tình thương khó tả của ông đã khiến mỗi lúc kết đoạn , người đọc thêm một lần rơi vào nỗi cảm động thấu suốt . Cứ như thế , đan cài vào nhau , văn phong khi giản dị , lúc nồng nàn , say sưa dẫn dắt người đọc đi suốt một chặng đường dài .

Sau ba mươi năm dạy học , ông bắt tay vào viết văn . Trên từng trang giấy , ông kể lại câu chuyện đời mình . Và riêng với Người thầy , Frank McCourt đã đủ thực sự trở thành Ông Thầy Giải Phóng Vĩ Đại .

Những nội dung khác



Hãy theo đuổi ước mơ

(Phỏng vấn Frank McCourt – tác giả hồi ức Người thầy)

Ông nhận ra công việc mà mình muốn làm từ khi nào?

- Tôi đã luôn muốn viết . Nhưng tôi từng không biết viết gì , giữa những năm thơ ấu lớn lên trong ổ chuột ở Ireland . Cho tới ngày kia , một vì giáo sư đã cho tôi điểm A+ , và đọc bài tôi trước cả lớp khi tôi viết về tuổit thơ đó . Câu chuyện khiến tôi phấn khích . Đó chính là một bước ngoặt .



Một bước ngoặt khởi nguồn từ sự khích lệ của người thầy?

- Đúng , chính xác là thế . Ông nói rằng tôi hẳn sẽ là một thiên tài văn chương . Những lời đơn sơ thế thôi đủ làm thay đổi cả cuộc đời hay cả thế giới cảm xúc của bạn đấy .



Nhưng ông lại không viết văn mà trở thành một nhà giáo?

- Tôi vào nghề giáo , nhưng giấc mơ thì còn đó . Tôi mơ được sống nơi điền viên , viết lách , kết bạn cùng vũ nữ bale . Tôi với nàng , một ngôi nhà nhỏ , rượu , phomát , bánh táo , âm nhạc và sàn nhà bong loáng dưới đôi chân uyển chuyển tuyệt vời của nàng .



Và điều đó không xảy ra?

- Phải , không xảy ra . Tôi trở thành một giáo viên , trong một ngôi trường vô cùng khắc khổ . Những lớp học ầm ĩ luôn chờ đợi . Tôi bị quẳng vào đó mà không hay phải làm gì . Đám choai choai Mĩ , một thế giới khác , thật vô cùng đặc biệt với tôi .



Kinh nghiệm của ông từ những năm tháng đó?

- Kinh nghiệm ấy là , tôi phải bỏ mặt nạ của mình ra . Lũ trẻ đó đâu có khờ như tôi ngày trước . Tôi cố tự mình nắm bắt tâm lý chung của lũ trò . Tôi phải thật bình tĩnh để hiểu cho được chúng . Đó là xuất phát điểm phương pháp giáo dục của tôi .



Ông có học được gì từ học trò không?

- Tất cả năm tháng làm thầy của tôi đều luôn luôn là đang học . Mỗi ngôi trường , mỗi lớp học tôi qua đều chính là trường đại học của tôi .



Ông muốn đạt tới điều gì trong nghề giáo?

- Đó là , tìm ra một lối đi trung hoà và biết yêu quý mọi con đường khác .



Thành công trong viết văn có được xem là Giấc Mơ Nước Mĩ của ông không?

- Đúng thế . Với tôi , điều đó còn hơn cả Giấc Mơ Nước Mĩ .



Nếu dành một lời cho giới trẻ , ông sẽ nói gì?

- Mọi người hãy theo đuổi ước mơ. Nếu mơ ước ấy chân thành , mãnh liệt và xác thực , đó chính là nơi ta phải đến . Nếu bạn muốn trèo lên đỉnh Himalaya , bạn hãy làm thế . Nếu bạn muốn thành một người nội trợ , bạn cũng hãy làm vậy . Thomas Carlyle từng nói “Hạnh phúc của con người là tìm được công việc của cuộc đời” . Tôi hạnh phúc , và tôi cầu mong mọi người cũng được hạnh phúc



Cảm ơn ông , điều đó thật tuyệt vời!

Cảm ơn.